Tips tegen reisziekte
Niemand is immuun tegen reisziekte. Met de juiste stimulansen kan dat afschuwelijke gevoel van misselijkheid en duizeligheid eender wie treffen.
Sommige mensen zijn hier echter gevoeliger aan dan anderen. Het zijn vooral kinderen tussen 2 en 12 jaar die bijzonder vatbaar hiervoor zijn. Vrouwen zullen ook sneller last hebben van reisziekte, zeker wanneer ze zwanger zijn, menstrueren of hormonen gebruiken.
Deze gids is voor jou als jij of één van je gezinsleden regelmatig last heeft van reisziekte. We bekijken wat reisziekte is, wat het veroorzaakt, de risico's en hoe je dit veelvoorkomende kwaaltje kunt voorkomen en behandelen.
Wat is reisziekte?
Reisziekte is een verstoring van je balans en evenwicht, wat zich vooral uit in een misselijk gevoel, en wordt veroorzaakt door de bewegingen wanneer je met de auto, het vliegtuig of een boot onderweg bent. Zeeziekte, wagenziekte en luchtziekte zijn allemaal vormen van reisziekte.
Wat veroorzaakt reisziekte?
Reisziekte is verbonden met het gevoel van balans en evenwicht in het lichaam. We ontvangen allerlei informatie over onze bewegingen en positie in de ruimte van de volgende zintuiglijke receptoren:
- Binnenoor: controleert bewegingsrichting en ruimtelijke positie;
- Ogen: observeren waar het lichaam zich bevindt en ook de bewegingsrichting;
- Druk op de huid, spier- en gewrichtssensoren: voelen aan welke delen van het lichaam contact hebben met de grond of bewegen en waar ze zijn in relatie tot elkaar en de zwaartekracht.
Het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) verwerkt deze informatie. Reisziekte gebeurt wanneer het centrale zenuwstelsel tegenstrijdige berichten ontvangt van de verschillende zintuiglijke receptoren. Als je bijvoorbeeld een boek in de auto leest, zal je oor de beweging van de auto doorgeven, maar je ogen zien enkel de statische pagina's in je boek. Dit brengt je centrale zenuwstelsel in de war waardoor je je misselijk voelt.
Wie wordt reisziek en wie loopt risico?
Reisziek worden is heel normaal en de meesten onder ons zullen er wel een keer mee te maken krijgen. Hoewel het vooral voorkomt bij jonge kinderen, zullen de meesten hier als ze groter zijn geen last meer van hebben.
Bijzondere gevoeligheid van het evenwichtscentrum in de binnenoren blijkt wel erfelijk te zijn, gezien sommige gezinnen meer last hebben van reisziekte dan anderen. Als je vaak reisziek wordt onder bepaalde omstandigheden (als je bijvoorbeeld vaak wagenziek wordt), is het goed mogelijk dat je gevoelig bent aan reisziekte in het algemeen.
Wat zijn de symptomen en tekenen van reisziekte?
- Misselijkheid
- Braken
- Duizeligheid
- Zweten
- Onbehaaglijkheid
- Bleek wegtrekken
- Je koud en klam voelen
Hoe behandel je reisziekte?
Antihistaminen worden vaak gebruikt om reisziekte te voorkomen en te behandelen doordat ze de stimulatie van het binnenoor verminderen. Deze medicijnen werken alleen als je ze inneemt voordat de reisziekte begint.
Het kan helpen om te gaan liggen en kleine slokjes water te drinken tot je maag weer normaal aanvoelt. Gaan slapen - als het kan - helpt ook. Sommige mensen ondervinden baat bij gember (beschikbaar in capsulevorm) en pepermuntjes of snoepjes met een muntsmaak. Ze helpen de misselijkheid tegengaan maar voorkomen reisziekte zelf niet.
Wat is het resultaat van reisziekte?
Reisziekte is over het algemeen gewoon een tijdelijk en ongemakkelijk kwaaltje. Toch kunnen sommige reizigers hier goed ziek van zijn. De symptomen van reisziekte zwakken meestal af zodra de beweging stopt en verdwijnen meestal binnen een viertal uurtjes. Een enkele persoon kan er echter nog een paar dagen naweeën van voelen.
Kan je reisziekte voorkomen?
Als je vatbaar bent voor reisziekte of als je er last van hebt kan je het volgende proberen:
- Positioneer jezelf zo dat je ogen dezelfde beweging zien die je lichaam en binnenoor voelt:
- Auto: ga voorin zitten en kijk naar het landschap door de voorruit, niet naar dingen die langszij passeren.
- Boot: ga op dek zitten en kijk naar de horizon.
- Vliegtuig: kies een stoel bij het raam en kijk naar buiten.
- Positioneer jezelf zodat je zo min mogelijk last hebt van de beweging:
- Vraag de bestuurder van de auto of bus wat langzamer te rijden.
- Zit in het midden van de boot of het vliegtuig (bij de vleugels).
- Lees niet en doe geen ander werk waar je concentratie dicht bij je gezichtsveld is;
- Zorg ervoor dat je niet achteruit kijkt ten opzichte van de reisrichting;
- Kijk niet naar - en praat niet met - iemand anders die ook last heeft van reisziekte;
- Probeer frisse lucht te krijgen: houd het autoraampje open, ga op het dek van het schip,...
- Vermijd pikant of vettig eten, alcohol en koolzuurhoudende drankjes tijdens je reis en 24 uur daarvoor;
- Eet lichte maaltijden voor en tijdens het reizen. Een lichte maaltijd met vooral koolhydraten helpt de maag stillen;
- Zorg ervoor dat je voldoende slaap krijgt de avond voor vertrek en ga niet op reis als je je niet lekker of goed uitgerust voelt;
- Vermijd reizen op zee;
- Vermijd kermisattracties, zeker degenen die ronddraaien;
- Neem medicatie tegen reisziekte voordat je aan je reis begint, naar aanbeveling van je huisarts of apotheker.
Wanneer de huisarts bellen ?
Over het algemeen is reisziekte mild en kan je het zelf behandelen. Als jij of je kind toch een bijzonder zware aanval van reisziekte krijgt of als het steeds erger wordt, vraag dan raad aan een arts.